Beynəlxalq Miqrasiya Təşkilatının (BMqT) Azərbaycanda fəaliyyəti 1996-cı ilin yanvar ayında BMqT-nin Bakı ofisinin açılması ilə başlayır. 2006-cı ilin avqustunda Mingəçevirdə BMqT-nin ölkədəki sub-ofisi açılıb. Naxçıvan Muxtar Respublikasında nümayəndəlik 1998-2011-ci illərdə fəaliyyət göstərmişdir. 8 dekabr 1999-cu ildə miqrasiya məsələlərinin həllində BMqT ilə Azərbaycan Respublikası arasında əməkdaşlığın daha da inkişaf etdirilməsi üçün hüquqi bazanı müəyyən edən Saziş imzalanmışdır. Saziş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi tərəfindən 8 fevral 2000-ci ildə ratifikasiya edildikdən sonra BMqT Şurası Cenevrədə keçirilən 81-ci Sessiyasında Azərbaycanın 7 iyun 2001-ci ildə BMqT-nin Üzv Dövləti kimi qəbul edilməsinə razılıq verdi.

1996-cı ilin yanvarında Bakı ofisinin açılışından bəri BMqT miqrasiyanın operativ problemlərinin həllində Azərbaycan hökumətinə yardım etmək, miqrasiya məsələlərinin daha yaxşı başa düşülməsi, sosial və iqtisadi inkişafı təşviq etmək, miqrasiya problemlərinin həllində kömək etmək və miqrantların insan ləyaqətini və rifahını müdafiə etmək missiyasına uyğun olaraq müxtəlif layihələr həyata keçirir. Daha konkret desək, hökumətə texniki yardım göstərməklə BMqT-nin Azərbaycanda göstərdiyi fəaliyyət sahələri bunlardır:

  • Qanunvericiliyin hazırlanması və tənzimlənməsi
  • Sərhəd İdarəetməsi
  • Qeyri-qanuni miqrasiyanın, xüsusilə insan qaçaqmalçılığının və insan alverinin qarşısının alınması
  • Miqrasiya dialoqunun asanlaşdırılması
  • İcma inkişafı və mikro kreditlər
  • “Kəhriz” adlanan yeraltı su sistemlərinin bərpası yolu ilə əhalinin su ilə təmin edilməsi
  • Hərəkət yardımı
  • Könüllü qayıdış və reinteqrasiya